انتشار «کتاب توسعه در شرکت‌های مهندسی و ساخت» در نیمه دوم آبان ۱۴۰۱

پس از حدود ۵ سال کار، نتیجه تلاش‌های صورت گرفته در انجمن شرکت‌های مهندسی و ساخت (صنایع نفت و نیرو) که از ابتدای دهه ۱۳۹۰ شروع شده بود، در قالب جلد اول کتاب توسعه در شرکت‌های مهندسی و ساخت آماده انتشار گردید و در نیمه دوم آبان ۱۴۰۱ عرضه خواهد شد.

در ادامه این پست مقدمه و فهرست کتاب را ملاحظه می‌فرمایید.

مقدمه کتاب

یکی از مسایل کلیدی و بنیادین در تمامی سازمان‌ها توسعه و رشد متوازن، بلند مدت و پایدار است و شرکت‌های مهندسی و ساخت نیز از این قاعده مستثنی نیستند و در کنار ضرورت توسعه، باید توجه داشت توسعه بدون یک ابزار ارزیابی برای تعیین وضع فعلی و نیز سنجش پیشرفت دشوار یا غیرممکن است.

صاحبان سهام، مدیران و کارکنان این شرکت‌ها علاقه دارند سازمان یا شرکت ایشان همواره در مسیر سودآوری و رشد باشد.

کارفرمایان و ذی‌نفعان خارج از سازمان نیز انتظار دارند این گروه از سازمان‌ها، پروژ‌های خود را در چارچوب الزامات، از جمله الزامات زمانی، هزینه‌ای، کیفی و زیست‌محیطی به سرانجام برسانند.

به طور معمول بررسی گذشته هر شرکتی می‌تواند نشان‌دهنده موفقیت‌ها و شکست‌هایی باشد. این موفقیت‌ها و شکست‌ها ضرورتا به آینده تسری پیدا نخواهند کرد و به همان صورت تکرار نخواهند شد، چرا که ممکن است در گذر زمان برخی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های درونی شرکت‌ها یا شرایط محیطی تغییر کرده باشد.

برای قضاوت در مورد امکان تداوم رشد و موفقیت شرکت‌ها و احتمال تحقق اهداف عملیاتی و راهبردی، دو جبنه کلیدی باید به طور همزمان مورد توجه قرار گیرد:

1. جنبه نخست ظرفیت‌ها و توانمندی‌های شرکت‌هاست، که به نوعی وجود شرایط بالقوه برای تحقق اهداف و موفقیت‌های احتمالی را نشان می‌دهد.
2. جنبه دوم عملکرد گذشته شرکت‌هاست که می‌تواند دلیلی برای توانایی شرکت در بهره‌گیری موثر از ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها تلقی شود.

تحقق رشد پایدار و موفقیت بلند مدت شرکت‌های مهندسی و ساخت که موضوع این مجموعه است، مستلزم شناخت این دو جنبه و برنامه‌ریزی یکپارچه و همزمان برای مدیریت آنهاست.

در مجموعه حاضر مولفه‌های نشان‌دهنده موفقیت یک شرکت مهندسی و ساخت یا به عبارت دیگر شاخص‌های کلیدی عملکرد یک «شرکت مهندسی و ساخت»، (مبنای قضاوت در مورد موفقیت این گروه از شرکت‌ها به عنوان یک بنگاه اقتصادی)، تشریح خواهد شد و ابزاری برای قضاوت و سنجش مستمر این دو جنبه، در اختیار شرکت‌های مهندسی و ساخت قرار خواهد گرفت.

شایان ذکر است محتوای این کتاب بر سه پایه اصلی زیر بنا نهاده شده‌است:

1. الگوها و استانداردهای معتبر بین‌المللی
2. نتایج بررسی‌های صورت گرفته در انجمن شرکت‌های مهندسی و ساخت برای توسعه مدل و الگوی تشخیص صلاحیت پیمانکاران EPC.

• تجارب شرکت‌های عضو انجمن.

بررسی‌های مورد اشاره در بالا توسط کارگروهی متشکل از نمایندگان شرکت‌های عضو انجمن (جدول الف) در سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳ انجام شده‌است.

از همین‌رو ضروری است ضمن تشکر از اعضای محترم هیات مدیره انجمن، مدیران محترم شرکت‌های عضو، دبیرخانه انجمن (و به ویژه جناب آقای اکبر افشار – دبیر محترم پیشین انجمن)، اعضای کارگروه که در مدت حدود ۳۰ ماه با بیش از ده هزار ساعت کار کارشناسی پشتوانه اولیه تنظیم مجموعه را فراهم نمودند، سرکار خانم مهندس مهنوش باوند که در بازخوانی و ویرایش متن این مجموعه مشارکت داشته‌اند و آقای مهندس مزدک عبایی که جمع‌بندی نهایی تلاش‌های کارگروه مورد اشاره در جدول الف، تنظیم مطالب تکمیلی و در نهایت تنظیم مجموعه در قالب کتاب‌ قابل انتشار را انجام دادند، قدردانی نماید.

فروزان عبداللهی

رییس هیات مدیره انجمن‌ شرکت‌های مهندسی و ساخت (صنایع نفت و نیرو)
تابستان ۱۴۰۱

فهرست مطالب کتاب

مقدمه

بخش اول: ارزیابی در شرکت‌های مهندسی و ساخت و مسیر توسعه ابزارهای ارزیابی در ECCA

بخش دوم: ابزار ارزیابی با تمرکز بر «خود ارزیابی» و «احراز صلاحیت و رتبه‌بندی»

بخش سوم: ابزار ارزیابی با تمرکز بر ارزیابی کیفی در مناقصه‌ها

بخش چهارم: متناسب‌سازی ابزارها

سخن آخر

پیوست‌ها

پیوست ۱) رتبه‌بندی براساس نتایج و اعمال حداقل الزامات

پیوست ۲) ارزیابی گروه شرکت‌ها و کنسرسیوم‌ها

پیوست ۳) ضوابط «اخلاق و درست‌کاری حرفه‌ای» در فرآیند ارزیابی و رتبه‌بندی

پیوست ۴) چارچوبی برای انتخاب، آموزش و ارزیابی ارزیابان