اهداف و نتایج کلیدی – Objectives & Key Results (OKR)

OKR یک چارچوب و ابزار مدیریتی است که فاصله میان استراتژی و اجرا را پر می‌کند.

OKR به عنوان یک ابزار

OKR ابزاری است برای هدف‌گذاری‌های چالشی و بلندپروازانه یک تیم یا یک نفر با اهدافی قابل سنجش و اندازه‌گیری. از OKR می‌توان برای هدف‌گذاری در سطوح مختلف سازمانی استفاده کرد.

یک هدف (Objective) به طور ساده معادل است با آنچه که باید محقق شود، نه بیشتر و نه کم‌تر. بنا به تعریف، «هدف» باید مشخص، منسجم، الهام‌بخش و عملگرایانه (اقدام‌محور) باشد.

نتایج کلیدی نشان‌دهنده چگونگی رسیدن به اهداف و مبنایی برای مقابسه محسوب می‌شوند. این نتایچ باید مشخص و دارای چارچوب زمانی و «سلطه‌جویانه» باشد و در هر حالت لازم است قابل سنجش و اعتبار سنجی باشند. باید توجه داشت نتایج کلیدی یا محقق شده‌اند یا محقق نشده‌اند و حالت بینابینی برای آنها مفهومی ندارد.

در انتهای یک دوره زمانی مشخص (به‌طور معمول یک فصل)، تحقق نتایج کلیدی (یا عدم تحقق آنها)، کنترل می‌شود.

در مواردی که هدف بلندمدت مطرح باشد، نتایج کلیدی به عنوان کار در جریان تکامل پیدا می‌کند و هنگامی کار خاتمه یافته تلقی می‌شود که اهداف محقق شده باشند.

نمونه ۱

• هدف: افزایش رضایت مشتریان
  • KR1: دریافت و گردآوری بازخورد m مشتری در ماه.
  • KR2: افزایش نرخ مراجعه مجدد مشتریان به n درصد.
  • KR3: افزایش نرخ خالص ترویج‌کنندگان به p.

استفاده از OKR به تیم‌ها و افراد کمک می‌کند تا:

• نظم فکری در سازمان شکل بگیرد.
• تمام همکاران سازمان درک روشنی از آنچه مهم است داشته باشند (اهداف) و در نتیجه ارکان سازمان هم‌جهت می‌شوند.
• برای سنجش پیشرفت سازمان شاخص‌هایی تنظیم می‌شود که می‌تواند تبیین‌کننده میزان همگرایی یا واگرایی نسبت به اهداف اصلی سازمان باشد.

انتظار می‌رود اهداف دارای ویژگی‌های زیر باشند:

• اهدافی که سازمان (یا افراد) می‌خواهند محقق کنند.
• ماهیت ذهنی و کیفی داشته باشند.
• الهام‌بخش، بلندپروازانه و چالشی باشند.
• ۳ تا ۵ هدف در دوره‌های سه ماهه تعریف شود.

انتظار می‌رود نتایج کلیدی دارای ویژگی‌های زیر باشند:

• مشخص، واقع‌گرایانه و قابل سنجش باشند.
• مسیر و نحوه تحقق اهداف را تبیین کنند.
• مبنایی برای اندازه‌گیری میزان تحقق اهداف ایجاد کنند.
• قابل امتیازدهی باشند.
• برای هر هدف ۳ تا ۵ نتیجه کلیدی در نظر گرفته شوند.

نمونه ۲

• هدف: عرضه و استفاده از نسخه چهارم یک برنامه کاربردی
  • عرضه روی پلتفرم‌ها
  • جذب m کاربر جدید
  • به روزرسانی توسط n کاربر قبلی
  • افزایش p درصدی کاربران آزمایشی
  • فروش محصول به q درصد کاربران آزمایشی (تبدیل نسخه آزمایشی به نسخه خریداری شده توسط q درصد کاربران آزمایشی)

بوم OKR

بوم OKR (تصویر زیر) ابزاری است برای همفکری و پیاده‌سازی OKR در یک سازمان.