مقایسه دو رویکرد «آبشاری» و «چابک» به مدیریت پروژه‌ها

با معرفی رویکردهای چابک، مقایسه آن با رویکرد متعارف (آبشاری)، همیشه موضوعیت دارد و می‌تواند جذاب باشد.

پس حاضر نیز به همین موضوع و مقایسه این دو رویکرد به صورت اجمالی اختصاص دارد.

مقایسه از منظر مزایا و کاستی‌های دو رویکرد

شاید به صورت اجمالی بتوان موارد زیر را به عنوان مزایا و کاستی‌های رویکرد «آبشاری یا متعارف» برشمرد:

• مزایا
  • برنامه‌ریزی ساده
  • پیش‌بینی پذیری هزینه
  • سنجش موفقیت
  • توسعه سریع
• کاستی‌ها
  • مشکلات و موانع ارتباطی
  • بازطرحی پر هزینه
  • فقدان انعطاف

و از سوی دیگر می‌توان موارد زیر را به عنوان مزایا و کاستی‌های رویکرد «چابک» برشمرد:

• مزایا
  • بهبود کیفیت
  • مشارکت‌پذیری
  • پیش‌بینی پذیری هزینه و زمان
  • پیش‌بینی پذیری تحویل
• کاستی‌ها
  • کمبود مدیران محصول دارای مهارت
  • مقاومت تیم‌ها در برابر تغییر
  • فقدان تیم‌های چند تخصصی

در صورتی که بخواهیم برای انتخاب میان این دو رویکر تصمیم بگیریم، پیشنهاد می‌شود موارد زیر مورد توجه قرار گیرند:

• چه موقع رویکرد چابک پیشنهاد می‌شود:
  • الزامات غیر شفاف و انتظار مشارکت ذی‌نفعان در فرآیند توسعه
  • ضرورت اعمال تغییرات درخواستی با هزینه‌ای کم‌تر از رویکرد آبشاری
  • نیاز جدی به کار تیمی و شفافیت
• چه موقع رویکرد متعارف یا آبشاری پیشنهاد می‌شود:
  • اطلاع کامل و شفاف از الزامات و عدم وجود انعطاف در فرآیند توسعه
  • محدودیت زمانی و بودجه سخت‌گیرانه
  • حاکم بودن الزاات انطباق و رگولاتوری

تصویر زیر به طور خلاصه موارد پیش‌گفته را بیان می‌کند و در عین حال باید توجه داشت که این موارد و معیارها نسبی هستند و ماهیت صفر و یکی ندارند.

در عین حال می‌توان این دو رویکرد را به صورت‌های دیگری نیز مقایسه کرد، از جمله ثابت و متغییر بودن جنبه‌های اصلی یک پروژه: دامنه یا محدوده کار، هزینه و زمان (تصویر زیر):

در صورتی که مقایسه این دو رویکرد با معیارها و عمق بیشتر مورد نظر باشد می‌توان از معیارها و راهنمایی‌های تصویر زیر نیز استفاده کرد: