تکه‌هایی از یک کتاب – چهار هزار هفته (بخش پنجم)

آنچه در ادامه می‌آید تکه‌هایی از کتاب «چهار هزار هفته – مدیریت زمان برای انسان فانی» است، که توسط «اولیور برگمن» نوشته شده و نسخه فارسی آن با ترجمه «میثم همدمی» توسط «نشر نوین» منتشر شده‌است.

• داگلاس ها‌فستاتر دانشمند علوم شناختی آمریکایی به دلایل بسیار، از جمله وضع کردن اصطلاح «قانون ها‌فستاتر» شهرت دارد. طبق این قانون هر تکلیفی که قصد انجام دادنش را دارید همواره بیش از انتظارتان به طول می‌انجامد حتی وقتی حواستان به قانون ها ‌ستاتر باشد.

• به بیان دیگر شما حتی اگر بدانید که پروژه‌ای معین احتمالاً بیش از حد مشخصی زمان می‌طلبد و بنابراین برنامه‌تان را بر اساس همان زمان تنظیم کنید، تکمیل آن پروژه باز هم بیش از زمان تخمینی‌تان به طول خواهد انجامید. نتیجه‌ای که از این قانون می‌توانیم بگیریم این است که توصیه مرسوم در باب برنامه‌ریزی یعنی اینکه برای انجام دادن هر کاری دو برابر زمانی که گمان می‌کنید بدان نیاز دارید، در نظر بگیرید. در واقع به بدتر شدن اوضاع منجر خواهد شد.

• تمامی فعالیت‌هایی که می‌کوشیم برای انجام دادنشان برنامه‌ریزی کنیم به گونه‌ای فعالانه در برابر تلاش ما جهت مطابقت آنها با برنامه‌ریزی های‌مان، مقاومت می‌کنند. گویی کوشش‌های‌مان برای بدل شدن به برنامه‌ریزانی شایسته نه تنها با شکست مواجه می‌شوند، بلکه طولانی‌تر شدن کارها را هم به دنبال دارند.

• مشکل سرمایه‌گذاری هیجانی سنگین برای برنامه‌ریزی‌های آتی آن است که گرچه گاه می‌تواند از وقوع فجایع پیشگیری کند، در باقی زمان‌ها سبب تشدید احساس اضطرابی می‌شود که قرار بود تسکینش دهد

• در واقع اهمیتی ندارد شما تا چه حد جلو جلو برنامه‌ریزی می‌کنید. هرگز نمی‌توانید در پناه اطمینان از این‌که امور باب میل شما به پیش خواهند رفت،‌ به آرامش دست یابید.

• ما باید با واقعیت ناخوشایند محدود بودن زمان در دسترس‌مان مواجه شویم، نه این‌که از آن بگریزیم. اما در وهله اول باید روشن شود که تصور زمان به عنوان چیزی که «ما داریم» اساساً مورد تردید است.

• وقتی می‌گوییم زمان داریم مقصود ما این است که انتظار می‌کشیم، چنین زمانی داشته باشیم.

• منظورم این نیست که برنامه‌ریزی پس‌انداز برای دوران بازنشستگی با توجه به انتخابات کارهای نادرستی هستند، البته که به واسطه این کارها می‌توان شانس هم‌سویی اتفاقات آینده با خواسته‌هایمان را افزایش دهیم. مسئله تلاش‌های ما برای تاثیرگذاری بر آینده نیستند.

• منشا تمامی اضطراب‌های ما این است که حس می کنیم ما باید بتوانیم در اینجا و اکنون، از موفقیت‌آمیز بودن کوشش‌های آتی‌مان صد درصد مطمئن باشیم.

• اما اگر گمان می‌کنید که باید از هم اکنون به آینده رابطه‌تان مطمئن باشید، در واقع پای دستورالعملی را امضا کرده‌اید که نوعی از زندگی توام با فشارهای روانی بی‌پایان را تضمین می‌کند.

• بنابراین اگر درک کنید که میل به اطمینان یافتن از رویدادهای آتی صرف نظر از میزان برنامه‌ریزی‌هایتان یا مدت زمان اضافی اختصاص داده شده برای رسیدن به فرودگاه هرگز ارضا شدنی نیست، به پادزهری مؤثر برای اضطرابتان دست یافته‌اید.

• همچنان که بلز پاسکال، ریاضیدان و فیلسوف فرانسوی دریافته بود آینده آن چیزی نیست که بتوانید به آن امر و نهی کنید. پاسکال می‌نویسد: ما بسیار بی‌ملاحظه‌ایم و در بستر زمان‌هایی پرسه می‌زنیم که به ما تعلق ندارند، می‌کوشیم تا لحظه حال را به تکیه‌گاهی برای آینده بدل سازیم، درصدد برنامه‌ریزی در باب اموری هستیم که اختیاری نسبت بدان‌ها نداریم، آن هم برای ‌بازه‌ای از زمان که مطمئن نیستیم هرگز فرا برسد.

• اما واقعیت آن است که برنامه‌ریزی مؤلفه‌ای ضروری برای ساختن شکلی از زندگی معنادار و اجرای مسئولیت‌هایمان در قبال سایر افراد است. مسئله اصلی نفس برنامه‌ریزی نیست؛ مسئله این است که ما برنامه‌ریزی‌هایمان را به نحوی تصور می‌کنیم که در واقعیت نیستند.

• تلقی زمان به عنوان شیئی که در تملک ما قرار دارد و ما می‌توانیم بر آن کنترل داشته باشیم، بدتر شدن زندگی را در پی خواهد داشت. در این حالت ناگزیر راجع به استفاده مطلوب از زمان وسواس پیدا می‌کنیم و در نهایت به حقیقتی ناگوار پی می‌بریم. اینکه هر چه بیشتر بر استفاده مطلوب از زمان تمرکز کنیم، روزها در نگاه‌مان بیشتر و بیشتر به مسیری برای عبور کردن شبیه می‌شوند، این مسیر به سوی نقطه‌ای آرام‌تر، بهتر و رضایت‌بخش‌تر در آینده‌ای است که هرگز بدان نخواهیم رسید.

• استیو تیلورا، روان شناس انگلیسی، در کتاب بازگشت به عقلانیت، گردشگرانی را در موزه بریتانیا به یاد می‌آورد که در واقع به سنگ روزتا از سنگ نبشته‌های مصر باستان که در مقابل دیدگانشان قرار داشت. توجهی نمی‌کردند، بلکه با تلفن‌های خود از آن عکس و فیلم می‌گرفتند و بدین ترتیب خود را آماده می‌کردند تا بعداً آن را تماشا کنند.

• اغلب ما از خطایی مشابه رنج می‌بریم. ما همه اموری را که بدان‌ها مشغول می‌شویم یا به عبارتی تمامی زندگی را تنها تا جایی ارزشمند می‌د‌انیم که بتوانند زمینه‌ای برای یک منفعت دیگر فراهم آورند.

• ما باید بکوشیم با هر تجریبه‌ای رفتاری احترام‌آمیز داشته باشیم، گویی آخرین بار است که مجال لمس آن تجربه دست می‌دهد. در واقع منطقی است که هر لحظه از زندگی را مجال آخر قلمداد کنیم.

• یکی از مثال‌های بارزی که نشان می‌دهد چگونه نظام سرمایه داری با ابزارسازی زمان در نگاه شما زندگی‌تان را از معنا تهی می‌سازد، پدیده بدنام وکلای متخصص در امور شرکت‌هاست. کاتلین کاونی، پژوهشگر حقوقی می‌گوید علت شادمان نبودن این وکلا به رغم درآمد بالایشان قراردادهای ساعتی آنان است؛ این قراردادها وکلا را وا می‌دارند تا با زمانشان و متعاقباً با خودشان به مثابه نوعی کالا رفتار کنند که باید در قطعاتی شصت دقیقه‌ای به مشتریان فروخته شود. یک ساعتی که به هر دلیلی فروخته نمی‌شود، به گونه‌ای خودکار یک ساعت تلف شده تلقی خواهد شد.

• وکلایی که در عادت قراردادهای ساعتی غرق شده‌اند نگاه غیر کالایی به زمان را نمی‌فهمند و از این‌رو، ارزش مشارکت در فعالیت‌هایی را درک نخواهند کرد که زمان در آنها به کالا بدل نشده‌است.

• کینز می‌نویسد: «انسان» هدفمند همواره می‌کوشد تا با موکول کردن علاقه‌مندی‌هایش به زمانی در آینده حسی از امنیت جعلی و جاودانگی واهی را در خود حفظ کند. او گربه‌اش را دوست ندارد اما بچه گربه‌اش را چرا. در واقع او بچه گربه‌اش را هم دوست ندارد. بلکه دوستدار بچه بچه گربه‌اش است؛ این تسلسل همین طور ادامه می‌باید و هیچ‌گاه به سرانجام نمی‌رسد. او شیفته وعده‌های سر خرمن است. بنابراین با به تعویق‌اندازی علایقش به فردایی موهوم، تلاش دارد تا جاودانگی خود را تضمین کند.

در صورت تمایل برای تهیه کتاب به لینک زیر مراجعه کنید.

صفحه اصلی